ISSN 0005-2531 (Print) ISSN 2522-1841 (Online)
SULFONOLUN ADSORBSİYA PROSESİ ÜÇÜN DƏYİŞƏN KİNETİK VƏ DİFFUZİYA ƏMSALLARININ İZOTERMİN QEYRİ-XƏTTİ OBLASTINDA HESABLANMASI METODİKASI
Q.S.Əliyev, R.N.Nəciyeva

 Bu məqalədə səthi-aktiv maddələrin neftdaşıyıcı laylarda adsorbsiya prosesi üçün izotermin qeyri-xətti oblastında kinetika və diffuziya əmsallarının tədqiqinin nəticələri verilmişdir. Bu parametrlər məhlulun süzülməsinin effektiv rejimlərinin seçilməsinə, adsorbsiya cəbhəsininn qatılıq nöqtələrinin hərəkət sürətinin  qurulmasına, SAM qatılığının layın bərk və hərəkət edən fazalarında başlanğıc qatılıqdan və məhlul axınının sürətindən asılı olaraq uzununa və zamana görə paylanmasını idarə etməyə imkan verirlər. Məqalədə SAM – sulfonolun sulu məhluldan neftdaşıyıcı qumlarda adsorbsiya prosesinin riyazi modelinin parametrlərini təcrübi verilənlərin köməyi ilə təyin edən ədədi üsul verilmişdir. Burada kinetika və effektiv diffuziya əmsallarının məsaməli mühitdə sulfonolun qatılığından asılı olması nəzərə alınıb. Təcrübi verilənlərin və işlənib hazırlanmış metodikanın köməyi ilə kinetik və effektiv diffuziya əmsalları üçün empirik tənliklər alınmışdır. Təyin edilmişdir ki, bu əmsallar səthi-aktiv maddələrin qatılığından asılı olaraq böyük intervalda dəyişirlər. Tədqiqatların nəticəsində belə bir nəticə alınıb ki, SAM-ların neftdaşıyıcı və kvars qumlarında adsorbsiya prosesinin riyazi modelinin tənliklərinin əmsallarını təyin etmək üçün işlənib hazırlanmış metodika adsorbatın və adsorbtivin hesabi qiymətlərinin təcrübi verilənlərlə adekvatlığını təmin edir. Maksimal orta xəta 8%-dən çox deyil

https://doi.org/10.32737/0005-2531-2019-3-57-61

Açar sözlər : adsorbsiya, məsaməli mühit, səthi-aktiv maddə, sulfonol, riyazi model, kinetika əmsalı, effektiv diffuziya əmsalı
Məqaləyə baxın
QEYDİYYAT
JURNALIN SONUNCU SAYI
№1 2024
MÜNDƏRİCAT
- KVANT KİMYƏVİ HESABLAMALARIN KATALİZDƏ ROLU: İCMALS.Ə.Cəbiyeva, N.A.Zeynalov, D.B.Tağıyev
- GÜNƏBAXAN JMIXININ PROTEAZI-PENDİR FERMENTASİYA PROSESLƏRİNİN PERSPEKTİV BİOKATALİZATORU: TƏCRİDİ, TƏMİZLƏNMƏSİ, XÜSUSİYYƏTLƏRİAmal Kaluş, Urida Ayssaui, V.V.VerxoturovDavamı