Karbon əsaslı enerji mənbələrindən istifadə karbon dioksidinin yaranmasına səbəb olur, bu da ətraf mühitin sürətli çirklənməsinə səbəb olur Bu səbəbdən yaşıl hidrogenin «təmiz» enerji daşıyıcısı kimi əldə edilməsi xüsusilə vacibdir, çünki o, birbaşa bərpa olunan enerji mənbələrindən suyun elektrolizi ilə əldə edilə bilər. Məlumdur ki, qiymətli metalardan hazırlanmış elektrodlar hidrogenin ayrılması reaksiyasında (HER) ən aktivdir, lakin yüksək qiymətləri onların hidrogenin sənaye miqyasında istehsalında geniş istifadə olunmasına imkan vermir. Ekoloji cəhətdən təmiz və davamlı hidrogen energetikası iqtisadiyyatını təmin etmək üçün hidrogeni aşağı qiymətə əldə etmək lazımdır. Yeni, ucuz elektrokatalitik materialların hazırlanması, hidrogenin (HER) və oksigenin ayrılması (OER) reaksiyalarında elektronların ötürülməsini effektiv şəkildə əlaqələndirərək aşağı ifrat gərginliyində önəmli və prioritetli əhəmiyyət kəsb edir. Bu məqalədə suyun elektrolizi yolu ilə hidrogen istehsalı ilə bağlı inkişafın əvvəlki tarixi, böhranı və əhəmiyyəti, keçmişi, bu günü, perspektivləri və gələcəyi haqqında məlumatlar toplanmışdır. HER kinetikası problemlərinin aradan qaldırılması və qiymətli metal elektrodlarını əvəz etmək üçün nikeldən və digər dəmir qrup metallarından hazırlanmış ikili və üçlü ərintilərdən yeni, effektiv katalizatorların sintezi üzrə son inkişaflar yekunlaşdırılmışdır. Dəmir qrupunun metalları və onların əsasındakı ərintilər hidrogenin ayrılması reaksiyasında elektrodlar üçün irəli sürülən tələblərin əksərini qarşılayacaq potensial namizədlərdən biridir. Ucuz və geniş yayılmış yer elementlərindən asanlıqla və böyük miqyasda istehsal oluna bilən, aşağı qiymətli və yüksək məhsuldar elektrokatalitik materialların inkişafı, hidrogenin elektroliz yolu ilə istehsalı və sudan istifadə məsələsində aktual bir problemdir. Həmçinin, elektroliz yolu ilə suyun parçalanmasının uğurlu aparılması üçün elektrolizer konstruksiyaları və əldə olunan hidrogenin saxlanılması üsulları da nəzərdən keçirilmişdir.

doi.org/10.32737/0005-2531-2025-2-5-20