ISSN 0005-2531 (Print) ISSN 2522-1841 (Online)
n-ALKANLARIN AŞAĞI TEMPERATURDA OKSİDLƏŞMƏSİNİN KİNETİK MODELLƏŞDİRİLMƏSİNDƏ İLKİN REAKSİYALARIN TƏSVİRİ
A.F.İsazadə, Ü.Ə.Məmmədova, M.M.Əsədov, S.A.Mammadova, N.A.Zeynalov, D.B.Tağıyev

 

Aşağı temperaturda n-alkanların oksidləşməsi zamanı baş verən ilkin reaksiyaların kinetik asılılıqları nəzərdən keçirilmişdir. Xüsusilə, tsiklik efirlərin əmələ gəlməsi ilə bağlı kinetik məlumatlar qiymətləndirilmişdir. İstifadə olunan model statik reaktorda əldə olunmuş eksperimental nəticələrin proqnozlaşdırılmasına imkan verir. Əvvəlki modellərlə müqayisədə tsiklik efirlərin selektivliyi üzrə təkmilləşdirilmiş məlumatlar əldə edilmişdir. Məlum olmuşdur ki, verilmiş ilkin şəraitdə n-alkanların katalitik oksidləşməsi zamanı onların natamam oksidləşməsi baş verir. Oksidləşmə reaksiyaları nisbətən aşağı temperaturlarda Mn və Ni tərkibli metal-polimer komplekslərdən istifadə etməklə aparılmışdır. Doymuş karbohidrogenlərin oksigenlə katalitik oksidləşməsi zamanı əsasən spirtlər, ketonlar və turşular əmələ gəlir. Üzvi turşular yalnız ayrı-ayrı hallarda yaranır; reaksiya zamanı n-alkanın əsas hissəsi dəyişməz qalır. Aşağı temperaturda n-alkanların katalitik oksidləşməsi üçün praktik əhəmiyyət daşıyan asılılıqlar qurulmuşdur. İlkin reaksiya sürətinə təsir edən aşağıdakı parametrlər nəzərə alınmışdır: temperatur, oksigen sərfiyyatı, katalizatorun kütləsi, ilkin n-alkanın qatılığı, və normallaşdırılmış zamana görə n-alkanın qatılığı.

doi.org/10.32737/0005-2531-2025-3-71-80

Açar sözlər : kinetik parametrlər, katalitik reaksiyanın sürəti, n-alkan, sürətin reaksiya şəraitindən asılılığı
Məqaləyə baxın
QEYDİYYAT
JURNALIN SONUNCU SAYI
№3 2025
MÜNDƏRİCAT
- ELM VƏ TƏHSİL NAZİRLİYİNİN KATALİZ VƏ QEYRİ-ÜZVİ KİMYA İNSTݬTU-TUNUN 90 YAŞI TAMAM OLURDilqəm Tağıyev
- KOBALT HOPDURULMUŞ DƏMİR TƏRKİBLİ ÇOXDİVARLI KARBON NANOBORULARIN İŞTİRAKINDA DİZELDƏN AYRILMIŞ PARAFİN-NAFTEN FRAKSİASININ AEROB OKSİDLƏŞMƏSİE.B.Zeynalov, Y.M.Nağıyev, A.B.Hüseynov, A M.H.bbasov, M.İ.Nadiri, N.Ə.Mustafayeva, N.N.Məlikova, D.B.TağıyevDavamı