Məqalə ikivalent kationlarla (Co²⁺, Cu²⁺, Cr²⁺, Mo²⁺) modifikasiya edilmiş klinoptilolit (Cl) əsasında kompüter elmləri metodlarını və katalitik komplekslərin fiziki-kimyəvi analizini birləşdirən fənlərarası tədqiqat təqdim edir. Tədqiqatın əsas məqsədi metanolun çevrilməsində istifadə olunan katalizatorların xassələrinin təfsiri və proqnozlaşdırılması üçün rəqəmsal metodun işlənib hazırlanmasıdır. Xammal kimi Aydağ yatağından (Azərbaycan) seolit fazasında 90 kütlə %-dən çox zənginləşdirilmiş təbii klinoptilolitdən istifadə edilmişdir. Kation təbiətinin katalizatorların aktivliyinə və seçiciliyinə təsirini öyrənmək, ion dəyişdirici modifikasiyalar, sonrakı katalitik sınaqlar və kompüterdə verilənlərin emalı həyata keçirilir. Təcrübə nəticələri, o cümlədən konversiya (X), seçmə qabiliyyəti (S) və əsas məhsulların (DME, DMM, CO, CO₂) məhsuldarlığı Microsoft Excel və Python alətlərindən istifadə etməklə korrelyasiya və vizual analiz metodlarından istifadə etməklə təhlil edilmişdir. Pearson korrelyasiya matrisinin tətbiqi və istilik xəritələrinin qurulması bizə turşunun təbiətinin parametrləri ilə turşuluğun təbiətinə təsirini müəyyən etmək üçün kəmiyyət əlaqəsini qurmağa imkan verdi. metil ester əmələ gəlməsinin seçiciliyinə dair kation. Əldə edilmiş nəticələr göstərir ki, rəqəmsal məlumatların emalı nəinki eksperimental qanunauyğunluqların təfsirinin dəqiqliyini artırmağa imkan verir, həm də yeni nəsil katalizatorların intellektual modelləşdirilməsinin əsasını təşkil edir. Beləliklə, təklif olunan texnika eksperimental kimya və kompüter analizini birləşdirir, materialşünaslıq və kimya mühəndisliyində müstəqil bir sahə kimi "rəqəmsal kataliz"in inkişafı üçün perspektivlər açır.

doi.org/10.32737/0005-2531-2026-1-111-118