ISSN 0005-2531 (Print) ISSN 2522-1841 (Online)
XLORKARBOHİDROGENLƏRİN QAZ FAZADA HETEROGEN KATALİTİK OKSİDLƏŞMƏSİ
A.Əfəndi, E.Babayev, B.İsmayılova, İ.Məlikova, F.Yunisova, N.Aykan, A.Əliyeva

 

Xloralifatik karbohidrogenlərin vanadium əsaslı oksid katalizatorlarının iştirakında 400­­–6000C temperatur intervalında oksidləşmə reaksiyaları tədqiq edilmişdir. Tərkibində olan karbon atomlarının artması ilə onların reaksiya qabilliyinin artması göstərilmiş, katalitik sistemlərin aktivlik sırası müəyyən edilmişdir. Eyni zamanda xlorlu C4 olefin karbohidrogenlərinin V–P–O/Al2O3 və V–P–O/SiO2 katalizatorlarının iştirakı ilə malein və xlor malein anhidridlərinə oksidləşməsi öyrənilmişdir. Olefinlərin tərkibindəki xlor atomlarının miqdarından, yerindən və ikiqat rabitənin mövqeyindən asılı olaraq oksidləşmə reaksiyasının istiqamətini proqnozlaşdırmağın mümkünlüyü göstərilmişdir. Xlorlu butadienlərin də  selektiv oksidləşmə istiqamətləri və onların reaksiya qabilliyi müəyyən edilmişdir. İlkin oksidləşmə reaksiyasının aralıq və son məhsullarının oksidləşmə reaksiyasının sürətinə təsiri müəyyənləşdirilərək göstərilmişdir ki, reaksiyanın əsas məhsulları reaksiyanın sürətinə tormozlaşdırıcı təsir göstərmir. Xlorlu C4 karbohidrogenlərinin xlormalein anhidridlərinə oksidləşməsinin aralıq xlorfuranon tipli birləşmələrdən keçməsi ilə baş vermə mexanizmi müəyyən edilmişdir. Xlorbenzolların xlormalein anhidridlərinə oksidləşməsinin paralel–ardıcıl  oksidləşmə reduksiya mexanizmi ilə getməsi göstərilmişdir.

 

Açar sözlər : Xlorkarbohidrogenlər, xlorbutenlər, xlorfuranonlar, xlorbenzollar, xlortoluollar, malein, xlormalein anhidridi, CO2, Cl2, oksid heterogen katalitik sitemlər
Məqaləyə baxın
QEYDİYYAT
JURNALIN SONUNCU SAYI
№1 2024
MÜNDƏRİCAT
- KVANT KİMYƏVİ HESABLAMALARIN KATALİZDƏ ROLU: İCMALS.Ə.Cəbiyeva, N.A.Zeynalov, D.B.Tağıyev
- GÜNƏBAXAN JMIXININ PROTEAZI-PENDİR FERMENTASİYA PROSESLƏRİNİN PERSPEKTİV BİOKATALİZATORU: TƏCRİDİ, TƏMİZLƏNMƏSİ, XÜSUSİYYƏTLƏRİAmal Kaluş, Urida Ayssaui, V.V.VerxoturovDavamı