Qızıl(III) 2,2',3,4-tetrahidroksi-3'-sulfo-5'-xlorazobenzol (TSXAB) ilə pH 5–6 turşuluqlu mühitdə   sürətlə  reaksiyaya girərək qəhvəyi-sarı rəngli kompleks və pH 5–6 turşuluqlu mühitdə  kation tip səthi aktiv maddələr- cetilpiridin xlorid (CPCl), cetilpiridin bromid (CPBr) və cetiltrimetilammonium bromid (CTMABr) iştirakında isə qəhvəyi rəngli komplekslər əmələ gətirir. Au(III)– TSXAB sisteminin işıq udma spektrində maksimum 490 nm-də və molyar udma əmsallı 2.3^.10⁴ l mol^-1sm^-1 müşahidə olunur. Au(III)–TSXAB–CPCl, Au(III)–TSXAB–CPBr və Au(III)–TSXAB– CTMABr TSXAB sistemlərinin  işıq udma spektrlərində maksimumlar  520, 520 və 540 nm dalğa uzunluqlarında müşahidə olunur və  molyar udma əmsalları isə uyğun olaraq 3.78^.10⁴, 3.67^.10⁴ and 3.81^.10⁴ l mol^-1 sm^-1 qiymətlər alır.  Optiki sıxlığın xəttiliyi Au(III) üçün 0.584–5.61 mkg/ml miqdarında Au(III)–TSXAB sistemində və 0.428–6.362 mkg/ml, 0.435–6.221 mkg/ml, 0.436–6.832 mkg/ml miqdarlarında isə uyğun olaraq Au(III)–TSXAB–CPCl, Au(III)–TSXAB– və Au(III)–TSXAB–CTMABr sistemlərində olur. Sendel həssaslığı Au(III) üçün Au(III)–TSXAB sistemində 7 mkg cm^-2 və Au(III)–TSXAB–CPCl, Au(III)–TSXAB–CPBr və Au(III)–TSXAB–CTMABr TSXAB sistemlərində isə 5, 6, 5 mkg/cm müəyyən edilmişdi. Təklif olunan metodlar qızılin (III)  bir neçə sintetik qarışıqlarda təyinində uğurla tətbiq olunmuşdu. Nisbi standart kənara çixma Au(III) üçün (0–2.0)% olmağı, bu üsulların yüksək dəqiqliyinin və təkrarlığının olduğunu göstərir. Alınan nəticələr sintetik qarışıq nümunələrinin induktiv əlaqəli plazma optik emissiya spektrometriyası üsulu ilə  analizinin  nəticələri  ilə müqayisə edilmişdi

doi.org/10.32737/0005-2531-2020-1-20-25