Bu məqalədə maye istehsal tullantılarının konsentrasiyalarına yaxın ion sorbsiyasının tarazılığının öyrənilməsi nəticələri Co2⁺ və Cd2⁺ ümumiləşdirilmişdir. Təcrübəli tədqiqatlar üçün Co2⁺ və Cd2⁺ ionlarının 1·10-3-1·10-4 N konsentrasiyası istifadə olunur. Bu konsentrasiyalar, müəyyən edilmiş ionlarla sənaye maye tullantıları ionlarının konsentrasiyasına uyğundur. Təcrübədə modifikasiya olunmuş Na⁺ formalı təbii sorbentlər olan Azərbaycan Respublikasının yataqlarından götürülmüş olan Ağdağ klinoptiloliti və daş-Salahlı bentonitiistifadə olunmuşdur. Müqayisə üçün sənayedən götürülmüş kationit Ku-2-8 (divinilbenzol stiren) modifikasiyalı H⁺ və Na⁺ formalı sintetik sorbentlər istifadə olunmuşdur. Müxtəlif yüklü ionların iondəyişmə tarazılığının Gorşkov-Tolmaçev düsturu ilə hesablanmış termodinamik sabiti məhlulun konsentrasiyasından asılı deyil və bu ölçünün hesablanmasında aktivləşmə enerjisinin təyini tələb olunmur. Tarazılıq qatılıqlarının təyini təcrübələrinə əsaslanaraq tullantı sularında Co2⁺ və Cd2⁺ ionlarının sorbsiya üsulu ilə çıxarılması üçün sintetik sənaye KU-2-8 əvəzinə ucuz və sərfəli Na-klinoptilolit və Na-bentonit biz tərəfindən tövsiyə olunmuşdur
doi.org/10.32737/0005-2531-2022-4-122-127