ISSN 0005-2531 (Print) ISSN 2522-1841 (Online)
ETİLEN İSTEHSALININ YAN MƏHSULU – PİROLİZİN YÜNGÜL QƏTRANININ KATALİTİK EMALI PROSESLƏRİNİN TƏDQİQİ
F.M.Sadıqov, Q. N.Hacıyev, Ş.D.Əliyeva, İ.Q.Məmmədova, G.H.Həsən-zadə, E.T.Məlikova, N.S.Sadıqova

Pirolizin yüngül qatranının kəmiyyət və keyfiyyət tərkibi Agilent Technologies 7820 A qaz xromatoqrafı ilə tədqiq olunmuş və tərkibində 34–38% benzol, 14–17% toluol olduğu müəyyənləşdirilmişdir. Katalitik və termik emal edilərək, pirolizin yüngül qətranında benzolun kütlə faizi 37.94%-dən 47.38%-ə qədər toluolun kütlə faizi 17.73%-dən 24.10%-ə yüksəldilmişdir. Rektifikasiya olunaraq benzol-toluol fraksiyası ayrılmış və qalıqda neft-polimer qətranının mövcudluğu tədqiq olunmuşdur. Ənənəvi üsullardan fərqli olaraq, katalizator prosesə hazır şəkildə verilməmiş, sistemin öz komponentləri- alkil benzol törəmələri əsasında birbaşa sintez olunmuş  və proses zamanı sərf olunmuşdur. Adi atmosfer təzyiqində, yüksək olmayan temperaturda və qısa  zaman kəsiyində, daha ucuz katalizatorla pirolizin yüngül qətranı emal edilmişdir. Belə ki, daha az kapital, daha az enerji sərfi, prosesin az metaltutumlu olması benzolun və toluolun maya dəyərini aşağı salır. Eyni zamanda toluol əsaslı Al kompleks katalizatoru sistemdə oliqomerləşmə və polimerləşmə proseslərinə təkan verərək qalıqda neft-polimer qətranının əmələ gəlməsinə səbəb olmuşdur. Bu üsulla həm qiymətli komponentlərin (benzol və toluol) kütlə faizi yüksəldilmiş və həm də qalıq neft-polimer qətranıyla zənginləşdirilmişdir

 

 

Açar sözlər : pirolizin yüngül qətranı, benzol, toluol, trimetilbenzollar, Al kompleks katalizatoru, neft-polimer qətranı
Məqaləyə baxın
QEYDİYYAT
JURNALIN SONUNCU SAYI
№1 2024
MÜNDƏRİCAT
- KVANT KİMYƏVİ HESABLAMALARIN KATALİZDƏ ROLU: İCMALS.Ə.Cəbiyeva, N.A.Zeynalov, D.B.Tağıyev
- GÜNƏBAXAN JMIXININ PROTEAZI-PENDİR FERMENTASİYA PROSESLƏRİNİN PERSPEKTİV BİOKATALİZATORU: TƏCRİDİ, TƏMİZLƏNMƏSİ, XÜSUSİYYƏTLƏRİAmal Kaluş, Urida Ayssaui, V.V.VerxoturovDavamı