ISSN 0005-2531 (Print) ISSN 2522-1841 (Online)
ALUNIT FİLİZİNİN KOMPLEKS EMALININ AMMONYAK-QƏLƏLİ ÜSULUNUN İNKİŞAF ETDİRILMƏSİ
R.H.Həmidov, E.A.Teymurova, Y.İ.Cəfərov, Ə.A.İbrahimov, F.S.İbrahimova, A.N.Məmmədov, N.İ.Abdullayev

Azərbaycanın Zağlıq yatağı alunit filizinin kompleks emalının işlənməsi sahəsində tədqiqatların nəticələri təqdim olunur. Alunit filizinin işlənməsi zamanı texnoloji prosesin başlanğıcında qələvi metal sulfatların (K2SO4, Na2SO4) çıxarılmasını nəzərdə tutan ammonyak-qələvi filiz emalı üsulu təklif olunur. Ammonyakla emaldan əvvəl susuzlaşdırılmış filizdən qələvi metal sulfatları bərpa etmək üçün susuzlaşdırma məhsulu bir qədər qələvi (0.5% NaOH) məhlulu ilə işlənir. Qələvi sulfatların filizdən çıxarılmasından sonra bərk həll olunmayan qalıq ammonyakla işlənməyə məruz qalır. Bu halda, məhlula yalnız gübrə kimi istifadə olunacaq ammonium sulfat keçir. Beləliklə, emalın əvvəlində qələvi metal sulfatların filizdən ayrılması sonrakı hidrokimyəvi proseslərin şəraitini yaxşılaşdırır. Qələvi metalların və alüminiumun yuyulmadan məhlula çıxarılması dərəcələrinin aşağıdakı orta qiymətləri müəyyən edilmişdir, (%): Na+ = 90.93; K+ = 96.42; Al+3 = 0,055. Alunit tərkibinə daxil olan alüminium oksidi optimal emal şəraitində çöküntüdə qalır. Alunitlərin kvas hissəsinə daxil olmayan, yəni kaolinitdə silikatla əlaqəli olan alüminium oksidi də çıxarılmır və həll olmamış çöküntüdə qalır

doi.org/10.32737/0005-2531-2023-1-122-128

Açar sözlər : alunit filizi, Zəylik yatağı, susuzlaşdırıcı qovurma, ammonyak-qələvi işlənməsi
Məqaləyə baxın